ALGEMEEN > Raku, Naked raku, Pitfire > Gietklei voor rakustook
Ik heb net 10 pagina's door gelezen over allerlei onderwerpen betreffende gietklei. Ook daar kwam de rakustook even in voor. Ik lees in eerste instantie dat je aardewerk gietklei moet nemen en op 1 ltr gietklei ong. 180cc droge chamotte moet toevoegen. Later lees ik dat het steengoed gietklei moet zijn, met of zonder chamotte?
Wie heeft hier ervaring mee? Ik wil een kant en klare gietklei kopen. Wie kan mij adviseren welke ik het best kan gebruiken?
Ik neem aan als de gietklei geschikt is voor rakustook deze ook geschikt is voor rookstook?
Ik heb hier nog nooit mee gewerkt, maar heb een opdracht gekregen 20 - 30 dezelfde objecten te maken.
Groet,
Hanneke
Wie heeft hier ervaring mee? Ik wil een kant en klare gietklei kopen. Wie kan mij adviseren welke ik het best kan gebruiken?
Ik neem aan als de gietklei geschikt is voor rakustook deze ook geschikt is voor rookstook?
Ik heb hier nog nooit mee gewerkt, maar heb een opdracht gekregen 20 - 30 dezelfde objecten te maken.
Groet,
Hanneke
21 antwoorden
-
Aardewerk-giet-klei is niet geschikt.
Witbakkend steengoed-gietklei of gietporselein ( zo hoog mogelijk temperatuurbereik ) gaat prima, ook voor rookstook. -
Hallo Lucien,
Ik begrijp dus dat ik steengoed gietklei moet nemen, warom witbakkend?
En moet ik nog chamotte toevoegen?
Hanneke -
Nog even een vraag.
Ik bak altijd bisquit tot 950 graden. Dat kan nu ook gewoon?
Rakustook is tot 1040 en rookstook, tja afhankelijk van vele factoren.
Hoor graag,
Hanneke -
Hanneke,
Voor raku moet u een klei kiezen dat zo weinig mogelijk rood ijzeroxyde bevat. In reductiestook, wat meestal bij raku aan de orde is, gaat dit rood ijzeroxyde transformeren naar zwart ijzeroxyde, wat gepaart gaat met plaatselijke krimp en daardoor meer kans op barsten. Bij rookstook hebt u ook nog het voordeel dat u meer inkleur-mogelijkheden hebt, zoals wit tekenpapier of kraftpapier. Bij gieten zou ik zoveel mogelijk chamotte vermijden, gezien dat de nijging heeft te bezinken en zo weer meer kans op barsten.
Ik begrijp dat u biskwie stookt op 950°C, en dat is uitstekend, maar dat u op 1040°C stookt bij raku, dat is een illusie. Gebruik eens hetzelfde glazuur op een voorwerp op 1040°C in een elektrische oven gestookt en u zal merken wat ik bedoel. -
Ik heb in het verleden ook wel geprobeerd raku te stoken met aardewerk gietklei van VEKA die bedoeld is voor 950 graden tot 1080 graden.
Zodoende ben ik het dus eens met de stelling van Lucien.
Wanneer er werkstukjes klaargestoomd moeten worden in produktie, Hanneke, dan is aardewerk gietklei niet echt een aanrader.
Er gaat nog wel wat stuk bij een raku stook wanneer gebruik van deze gietklei wordt gemaakt.
Al is het niet vaak, toch komt er ook wel eens iets goed uit de raku.
Bijlagen:
-
oh ja... kan men meteen zien hoe weinig craquelé het werk dan heeft met deze gietklei.
-
Hallo Lucien,
Dank voor je duidelijke antwoorden. Zelf gebruik ik voor mijn raku/rookstook altijd creaton 474. Bisquitstook 950, en sorry, rakustook 1040. Er zijn nl. bepaalde glazuren die anders niet goed uitgevloeid zijn en verder wil ik in mijn koperglazuren veel koper. Deze stook bevalt mij prima en geeft de resultaten die ik graag wil zien, terwijl dat met lagere temperaturen niet zo was. (Noem het eigenwijs...!)
Hallo Marrie,
Vandaar ook mijn vragen via het forum. Eerst lees ik aardewerk, daarna de opmerking steengoed van Lucien. En de chamotte hoeft dus niet te worden toegevoegd?
Duidelijk te zien dat raku in deze vorm geen raku is, zoals ik (en ik denk jij) het graag zou zien.
Mogelijk dat de rookstook wel het resultaat geeft zoals ik dat wil zien.
Maar wie weet dat een andere glazuur een beter raku-effect zal geven?
Wel ga ik proberen de werken in te smeren met Terra Sigillata om deze in de rookstook te kunnen doen.
Heb jij, Marrie, daar al eens mee geëxperimenteerd?
Ik ga volgende week aan de slag, wie weet wat ik allemaal tegenkom.
Uiteraard horen jullie via het forum.
Heb je nog ideeën/opmerkingen etc. laat dan nog even van je horen.
Tot zover,
bedankt,
Hanneke
-
Lucien,
Mogelijk weet jij een oplossing voor dit "probleem".
Graag zie ik na de rakustook de specifieke raku-eigenschappen, zoals de craquelé. Bij uitblijven hiervan heeft het geen/weinig zin raku te stoken, daar het specifieke effect wegblijft.
OK de niet geglazuurde delen zijn zwart, maar er is geen streepje te zien.
Ben benieuwd.
Hanneke
-
De raku stook hoeft voor mij niet beslist een stook te zijn met craquelé, Hanneke. Ik ben favoriet van alle effecten die met een raku stook te maken hebben en hang niet bepaald aan het traditionele. Ik probeer natuurlijk wel, (binnen de mogelijkheden die er zijn) bepaalde effecten te verkrijgen waar ik eventueel voor gekozen heb en waarvan ik denk: graag te willen hebben voor een bepaald werkstuk en dat is, waar jij nu eigenlijk ook mee bezig bent toch?
Een stook zonder craquele heeft zo voor mij, ook zijn charmes en zeker wanneer het een werkstuk bevat waar het eigenlijk om de decoratie gaat.
Persoonlijk mis ik de craquele niet in de werkjes op de foto. Beter gezegd ben ik met dit werk blij dat het er hier even niet in zit.
Maar mogelijk formuleerde ik dingen in bovenstaand schrijven even niet breed genoeg. Voor jou hangt het er ook van af, wát je moet maken, wáár je naar toe wilt en waarvoor het is bedoeld.....
Daarom een volgende opmerking.
Zo, op het eerste gezicht zie je op het werk en dus ook op de foto, geen craquelé. Echter wanneer ik wat water in deze schaaltjes doe, ziet men dat het werk vól zit met zéér fijn craquelé wat door de rookontwikkeling totaal niet zichtbaar is geworden. De rookontwikkeling is op zich ruim voldoende geweest, dat is goed te zien aan de niet geglazuurde delen maar het heeft dus niet de mogelijkheid gehad om in het zeer fijne craquelé te dringen.... Daar komt nog bij dat deze kommetjes niet van dezelfde bak zijn. Dit is dus geen toeval maar een gebeuren.
De theorie hierachter, waarom dat zéér fijne craquelé niet is ingerookt, is me even niet bekend maar kan deze discussie mogelijk uitbreiden....... -
Hoi Marrie,
Dank je voor deze uitleg.
Je kunt niet altijd uit gaan van hetgeen je zelf wilt/wenst oid.
Voor mij is het echter wel even iets anders. Ik bied iets aan, deels in rookstook, deels in rakustook. Ik moet er dan wel vanuit gaan dat de rakustook ook de stook is als ik verwoord/heb laten zien en dat is met voldoende craquele in het glazuur en daardoor de specifieke zwarte lijnen/dus de craquele.
Het gaat er dus om dat ik een stook biedt die ik van te voren heb laten zien, met voldoende craquele en evt. koper ivm de reductie.
Het gaat er in dit geval niet om wat ik denk, vind, voel, nee, het gaat er om wat ik af gesproken heb met de "klant".
Dus een schaaltje nat maken is niet een optie. Het moet gewoon zonder toevoeging een "cracq"tonen.
Ik zal er, dankzij jullie opmerkingen, zeker komen.
Dank voor de bijdrage!
Jullie horen verder.
Ik ga in ieder geval aan de slag.
Groet,
Hanneke -
Deze discussie staat al een tijdje stil en daarom heropen ik het met een (voor mij) nieuw uit te willen denken gegeven en om tevens verder in te gaan op een te behalen temperatuur voor een raku stook.
Ik begrijp (na het stoken met een andere raku oven dan mijn eigen oven) goed, met wat Lucien bedoeld met: dat het een ilussie zou kunnen zijn dat men een temperatuur afleest op een pyrometer en er dan van uit gaat dat het werk voldoende zou zijn gestookt.
Bij mijn eigen oven kan ik de pyrometer gebruiken als leidraad tijdens de stook. De bepaling van het al of nog niet gesmolten glazuur bekijk ik met het oog.
Ik kan meestal (na ongeveer 50 min.) de stook afronden rond 990 graden stand pyrometer soms iets lager (soms korter van duur) en bij bepaalde glazuren hoger (duurt langer)
Gaat altijd goed.
Maar nu: Werken met een véél kleinere (inhoud) raku oven en tevens véél beter geisoleerde (steen) oven dan mijn eigen oven werkt héél anders!
Zo'n kleinere, beter geisoleerde oven kan binnen 20 minuten over 1000 graden komen. (pyrometer temperatuur) Kan in 3 minuten daarná gemakkelijk 1040 graden halen....en nog steeds een: niet gaar glazuur.
Té korte tijd om hetzelfde glazuur (gebruikt bij beide ovens) mooi en goed te laten smelten.
Resultaat: blazen op "half" gaar glazuur.
Lucien heeft (in een andere discussie) eerder benoemd als voorbeeld: een bak van etenswaren in de keukenoven in huis, heeft zijn tijd nodig om gaar te worden en zo is dat ook met glazuur. Dat is toch logisch?
Dus: ik heb gependeld op bepaalde temperatuur om de blazen te laten verdwijnen en te bekomen tot een egaal geheel.
Temperatuur en tijd zijn beiden nodig bij een stook.
Aangezien ik in de toekomst graag een raku oven zou willen bezitten van steen en deze (eventueel) zelf te bouwen (ik heb momenteel deken in groot olievat) vraag ik me af wat de ideale binnenmaten zijn van een soortgelijke afmeting stenen oven. (over te houden werkruimte, dus diameter en hoogte.
Wie heeft hier ervaring mee en wil dat met me delen?
Mijn ervaring is dan tot op heden dat een té lage goed geisoleerde oven, niet prettig werkt.
-
Hallo Marrie,
Ook nog laat op :)
Toevallig heb ik net een paar weken geleden een oven gemaakt van stenen voor eenmalig gebruik, waarin ik een grote pot wilde biscuitstoken. De oven was ong 50 x50 x70 cm. Ik stookte hem met 1 gasfles. Natuurlijk heb ik hem de eerste paar uur voorzichtig opgestookt en later het gas vol open gezet. Ik kwam niet boven de 800 graden, wat in mijn geval voldoende was.
Maar uit dit blijkt dat deze afmeting te groot is voor een raku oven, ook omdat de stenen warmte opnemen.
Hoop dat je hier iets aan hebt, groetjes, Anneke -
Anneke, welke soort steen ( kg/cm³ ) hebt u hiervoor gebruikt ?
Wat waren de afmetingen van - het brandgat en - het schoutgat ? -
Hallo Lucien,
De afmeting van het brandgat kan ik niet meer precies zeggen, de oven is inmiddels afgebroken, maar op de gok: 8x 10 cm. Ik had een deksel van mijn olieton-houtoven als dak en kon zo de afvoer regelen.
Met de stenen heb je een punt, daar dacht ik ook aan nadat ik het berichtje schreef (het was ook al laat :))
De stenen die ik gebruikt heb, waren geen echte isolatiestenen, maar ook geen harde vuurvaste stenen, ze zaten, zeg maar, er een beetje tussen in. Ik heb ze gekregen, zonder specificaties, maar werden gebruikt in een industriele oven, tot 1500 graden.
Vorig jaar heb ik ze al eens gebruikt voor een kleinere raku-oven, dat wou prima.
groetjes, Anneke
-
Anneke, ik mis nog wel de schouwopening-grootte. Kan u dat nog bij benadering geven ? ( max.opening )
-
Lucien, het was een rond deksel op een vierkante oven, een beetje lastig te meten. Ik denk ongeveer net zo groot als het brandgat. Ik heb er een beetje mee geschoven, als ik merkte dat de oven ging reduceren en de temperatuur omlaag ging.
Wat vindt u de ideale afmetingen? Voor het geval ik er nog een gasoventje bij ga bouwen, aangezien ik nog wat stenen over heb.. -
Anneke, de reden waarom u problemen had met die oven in steen was niet de afmeting maar: Vermoedelijk té zware stenen ( elke kg moet opgewarmd worden ) en secundo, de verhouding in-uit van de gassen. Een goede verhouding is 6 diam. ingang en 10 diam. uitgang. Voor hout is het eerder 5 in en 10 uit. Als de uitgang een kleinere opening heeft, gaat u constant reduceren ( onverbrande gassen geven geen energie ) en zo nooit de gewenste temperatuur én snelhied halen. Hoe langzamer men gaat stoken, hoe meer deze energie door de over wordt opgenomen en uiteindelijk gaat doorstralen. Nu zijn hier wel die vinden dat ik 'pedant' ben, maar ondertussen er hun voordeel uit halen. :-) Succes met je nieuwe oven.
-
Dank, Lucien, voor uw antwoord.
Zelf had ik het idee dat het vooral de grootte van de oven was en daarnaast de kwaliteit van de stenen. Aan het einde van de stook durfde ik de stenen net niet meer aanraken, vanwege de warmte.
Zoals ik al zei, ben ik wat met het schouwgat aan het schuiven geweest als ik dacht dat het nodig was, maar je hebt toch de neiging om het gat kleiner te maken, omdat je denkt dat de warmte binnen moet blijven. Verkeerde redenatie dus. Hopelijk heeft Marrie ook iets aan deze gedachtenwisseling.
Groetjes, Anneke -
Marrie vind alle discussies interessant en is voor de toekomst alvast bezig zo hier en daar wat informatie in te winnen zodat ik later niet overhaast hoef te besluiten en een beetje gericht op zoek kan gaan.
-
Anneke, kijk even onder deze rubriek: Instelling brander Rodenveld 27-5-10. Misschien kan dit ook helpen.
-
Ik had het al gelezen, Lucien, na de stook weliswaar.
groetjes, Anneke
Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.