ALGEMEEN > Diversen > Griekse pottenbakkunst

Hallo,

Ik zoek (met spoed :S) informatie over het ontstaan van de griekse pottenbakkunst, en dan met name de roodfigurige en zwartfigure vazen. Ik heb veel moeite met de juiste informatie vinden op internet en hoopte dat iemand op dit forum mij misschien zou willen helpen aan deze informatie?

Alvast bedankt,
Renee
gevraagd

4 antwoorden

  • hoi,

    Google al geprobeerd met "greek earthenware"?
    beantwoord
  • Dit staat in mijn cursus Kunst van de Oudheid:

    Met de archaïsche tijd zou de Griekse keramiek opnieuw een absoluut hoogtepunt bereiken, vooral in Attika. Daarvoor werd secundaire klei gebruikt, die reeds kleur bepalende elementen bevatte (in Attica bv. veel ijzer, hetgeen een roodbruine kleur van de gebakken klei veroorzaakte). Deze klei werd eerst gezuiverd, dan gewassen en ontvet (verschraling met zand of met chamotte) en op het wiel voorgedraaid tot 'vormelingen', die met behulp van terracottaprofielen werd afgedraaid (voor fijne profielen) en daarna traag en gelijkmatig gedroogd. Oren werden er afzonderlijk opgezet.
    Terwijl deze vormelingen nog in leerharde toestand waren, werden zij bedekt met een sliblaag uit heel fijn, ijzerhoudend kleislijk, dat bij het bakken zou versinteren en het 'vernis' (de 'glaze') zou doen ontstaan. Naargelang het bakproces oxyderend, dan wel reducerend was, werd deze sliblaag resp. rood of zwart.
    Voor andere kleuren gebruikte men ofwel ovenbestendige gekleurde klei (wit, geel, rood, violet) of pigmenten die pas na het bakken op het oppervlak werden geschilderd (blauw, groen, violet, oker) en daarom ook meestal afschilferden. Voor de meest bekende types was het bakproces als volgt:
    ZWARTFIGURAAL:
    waren het resultaat van een uiterst delicaat bakproces. Bovenop de grijszwarte sliblaag werd in dezelfde soort klei de tekening geschilderd. Vanaf 500°C (bereikt na 6 tot 7 u bakken) en zolang er zuurstof werd aangevoerd, veranderde het ijzer in de kleiverf in rode ijzeroxide. Sliblaag en tekening kleurden bijgevolg rood. Na ca. 8 u werd de oven gesloten en ontstond er door de rook een reducerende atmosfeer, die bij een temperatuur van ca. 900°C de rode ijzeroxide (Fe2O3) omzette in zwarte Fe2O3. Oppervlak en tekening kleurden zwart. Op dit ogenblik werd de oven opnieuw geopend, zodat wer zuurstof binnenstroomde, die door de meer poreuze sliblaag werd opgenomen, waardoor een reoxydatieproces ontstond. De achtergrond kleurde bijgevolg opnieuw rood. De dikkere laag die de eigenlijke tekening vormde daarentegen, was reeds volledig versinterd zodat zij zwart bleef. Aldus ontstond de zwartfigurale schilderkunst, die vermoedelijk voor het eers in Korinthe werd vervaardigd.
    ROODFIGURAAL:
    zelfde procédé, maar hierbij werden de figuren niet geschilderd op de sliblaag, maar uitgespaard in de eigenlijke achtergrond die als een tweede laag bovenop de sliblaag geschilderd werd. Voor details binnenin de figuren gebruikte men fijne kleiverf (2e laagje) en fijne borstels.
    VAATWERK MET WITTE ACHTERGROND:
    (bv. lekythen) Hiervoor gebruikte men witte klei als sliblaag en de gewone klei voor de tekening. De polychrome kleuren werden er na het bakproces op geschilderd.
    beantwoord
  • Hallo An,
    Deze info heb je vermoedelijk uit archeologische hoek, maar is mijns inziens een kwakkel die nooit is nagetrokken. Zelf heb ik deze, volgens mij een misvatting, willen aankaarten in het oudheidkundig museum Athene. Plots had iedereen daar op de restauratiedienst een bloedneus. :-) In Londen staan de puntgave stukken, dat in tegenstelling tot Athene. Zo vond ik daar een vaas in een kast waar net op de scheiding van rood met zwart een glazuurspatje was gevormd. Vermoedelijk door wat zout of ander flux dat er ongewild was terrecht gekomen. Dit gesinterd vlekje was langs de zwarte zijde paars gekleurd, wat wijst op mangaan( bruinsteen ). Het is namelijk zo dat rood ijzer ( Fe²O³ ) reduceren naar FeO of inroken ( carboniseren ) nooit terug naar zijn oorspronkelijke rode kleur teruggaat. Ik wil de pottenbakker ontmoeten die eenzelfde resultaat kan voorleggen zoals men dit al meer dan 100 jaar beweerd. Volgens mijn bescheiden mening is hier gewerkt met rode siggilatta en bruinsteenslib in een oxiderende oven.
    beantwoord
  • En daar gaat die kwakkel weer een tijd de doofpot in. Zo is er nog een kwakkel : de "black topped Badarian pottery" uit Egyptische hoek. Ook daar wacht ik reeds geruime tijd op een weerleggen van mijn theorie. Let wel, voor echt geïnteresseeerden, ik heb reeds dit procédé gereconstrueerd. Probleem is wel dat de archeologen hun mening zullen moeten herzien omtrent de stand van ovenbouw en kennis omtrent 4000 BC.
    beantwoord

Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.