ALGEMEEN > Glazuur - algemeen > vaatwasmachinebestendig
Wat is de norm voor vaatwasmachinebestendigheid?
22 antwoorden
-
Zijn daar wettelijke regels voor ?
Lusters en transfers en glazuur wat door de aggressieve vaatwasmiddelen worden aangetast zijn volgens mij niet vaatwasmachinebestendig.
Misschien dat de consumentenbond daar normen voor heeft -
Welke organisatie voert testen uit in dit verband? TNO, KEMA? Ned. Bond van Huisvrouwen?
-
geen flauw idee
-
Lex ik pak hier altijd de afwasmachine in en heb weinig uitval, dus ik denk dat mijn werk wel afwasmachinebestendig is. Wat tegenwoordig ook van belang is of je kommetjes wel onder de senseocrema passen, dus ook dat eerst even goed uittesten.
-
ja, dat zal wel, maar waar het me om gaat is of de glazuren niet door de afwasmiddelen worden aangetast.
Ik wacht op een reactie van TNO en meld die hier. -
Lex ik denk dat alles wat steengoed gestookt is ook vaatwasmachinebestendig is.
-
Geo waarom denk je dat.
-
Vocht kan in ieder geval niet in de scherf, en verder zie ik nooit beschadiging van de glazuren, hoewel nou ik dit zo schrijf realiseer ik mij dat matte glazuren wel degelijk aanslag geven die moeilijk te verwijderen is. Het is zelfs zo dat ik daarom geen matte glazuren in mijn gebruiksgoed gebruik.
-
Ik vraag me af of je visueel kunt vaststellen of er geen effecten optreden. Ik betwijfel dat. Voor matte glazuren is het duidelijk.
-
Beste Lex,
Ik ken niet de Nederlandse NEN norm, maar in Lehhäuser's boek "keramische glasuren und ihre farben" wordt de Duitse DIN-Vorschrift 51092 genoemd. Voor zover ik weet zijn dat de normen waar de Duitse industrie zich aan houdt.
Het voorschrift gaat over de zuur en loog bestendigheid van betreffend keramisch produkt (logen zitten in vaatwasmiddelen). Het betreffende voorschrift beschrijft een bepaalde test (in Lehnhauser's boek staat een korte omschrijving, maar niet iets om thuis na te kunnen doen).
De Amerikaande tegenhanger van betreffende proef is de "ASTM Standard Test Method C614-74. Een korte beschrijving staat in het boek "mastering cone 6 glazes" van Hesselberth & Roy. Ook deze test is niet echt na te doen, maar deze auteurs geven ook een versimpelde test; 5% soda ash oplossing, aan de kook brengen en daarin voor 7 uur proefplaatje met te testen glazuur zetten. Na afloop glazuur vergelijken.
Ik heb de test zelf nooit gedaan, maar lijkt me wel uitvoerbaar.
Praktijk test is natuurlijk je beker een tijd in de vaatwasser te zetten en veel afwasbeurten verder te kijken wat er is gebeurd.
Mijn ervaring is dat glazuren (goed uitgesmolten) met voldoende kwarts en aluminium prima vaatwas bestendig zijn, steengoedglazuren hebben meestal een hoog aandeel daarvan. Ik zelf stook altijd op cone 6/7 (1220 oC) en mijn glazuren blijven glimmend. Ik heb echter vroeger ook op aardewerktemperatuur een transparrant Ve-Ka glazuur gebruikt (ongeveer 1050 oC gestookt) en dit glazuur begint duidelijk af te slijten in de vaatwasser.
Ik denk dus dat het op lage temperaturen moeilijk is om vaatwas bestendige glazuren te maken, maar dat bij hogere gestookte glazuren dit haast vanzelf gaat.
Groetjes,
Daniel -
Ik heb een semi-mat steengoed glazuur gestookt op 1240 C. Na een aantal wasbeurten in de vaatwasser komen er wittige vlekken die er niet meer afgaan.
Het glazuur voldoet aan de beschrijving voldoende kwarts en aluminium en de vloeimiddelen zijn 0,2 kalium 0,5 calcium en 0,3 barium.
calcium en barium zijn beide vloeimiddelen die gunstig werken op hardheid en loogbestendigheid van het glazuur (volgens het boek van Green)
Weet iemand wat die vlekken zijn en hoe je ze kan bestrijden
-
Ik heb het al eerder aangegeven, matte glazuren geven een reactie in de vaatwasser, maar wij eten al jaren van zelfgemaakte borden met een celadon en ik zie geen veranderingen. Het voordeel is ook dat je bij steengoed gestookte waren niet zo snel stukjes van de potten stoot. Ik vind wel dat er zo nu en dan scheuren in bijv. kommetjes ontstaan.
-
Welaan, langzaam maar zeker begint er iets van een norm te ontstaan:
steengoed, hooglanzend glazuur en nu TNO nog. -
beste lex,
ik zal je de infobladen met betrekking tot de afwasmachinebestendigheid per email toesturen.
( din en 1388)
groeten stef de leuw -
Beste Hans,
Witte vlekken.... is het glazuur ingekleurd met koperoxide (of misschien cobalt)? Als dat zo is dan zou ik denken dat het komt omdat de koper uit het glazuur lekt. Koperoxide is van alle oxiden het moeilijkst in een glazuur te houden.
Zou dat kunnen worden voorkomen? Leuk theoretisch probleem.
Betreffende de samenstelling van je glazuur; kalium is beter dan natrium en grote hoeveelheid calcium lijkt mij in ieder geval prima (barium kan ik niet zo goed inschatten, maar ik neem aan dat je dat er in heb zitten voor kleur response). Dus de smeltmiddelen lijken mij goed.
Hoe dan het glazuur stabiler maken? In de literatuur heb ik wel gevonden dat vooral Zinkoxide, Zirkoon en Aluminium de loog-bestendigheid verbeteren (Tayler&Bull, Eppler&Eppler en Hesselberth&Roy, tja schijnbaar wordt dit soort onderzoek alleen maar door koppels gedaan). Tevens staat in Matthes dat een klein aandeel Booroxide zou helpen. Dus wellicht zou het vervangen van de kalium door zink en wat boor kunnen helpen en indien aanwezig tin vervangen door zirkoon(maar ja wat gebeurd met al die veranderingen met de kleur?).
Verdere mogelijkheden: wat is voldoende kwarts en aluminium? Zoals reeds gezegd: vooral voldoende aluminium. Het is een mat glazuur, dus ik neem aan dat dit is gedaan door een hoog aandeel aluminium. De verhouding Al2O3:SiO2 zou iets moeten zijn als 1:3 à 1: 5 dus dat moet haast wel voldoende zijn. De hoeveelheid kwarts zou in de Segerformule 2,5 à 4,0 moeten zijn (Hesselberth&Roy limiet).
Kortom je zou wellicht je smeltmiddelen iets kunnen aanpassen en wellicht kwarts en aluminium iets verhogen (zonder Al2O3:SiO2 verhouding te wijzigen om matheid te bewaren). Maar dit is natuurlijk theorie en de beste glazuurders staan aan wal (want wat blijft er van de kleur en uitstraling van het oorspronkelijke glazuur over?).
Dus als je wat gaat proberen: succes met testen..
Groetjes,
Daniel
N.B. Lex of Stef, zou ik ook een kopietje van het DIN blad kunnen krijgen, ben wel benieuwd hoe zo'n test er in de industrie uit ziet. -
Daniel bedankt voor je uitgebreide reactie.
Het glazuur is ingekleurd met 2 % koperoxide. Dus dat zal de problemen wel veroorzaken.
Het glazuur is dun aangebracht glanzend en naarmate het dikker aangebracht is matteert het. In reductie gestookt krijg je groene rode en blauwe kleurnuances, het blauw alleen als het heel dik dus mat erop is aangebracht. Met name in het blauw ontstaat het probleem.
Voor de rest ga ik eens puzzelen op alle informatie die je hebt gegeven.
Als ik besluit om te proberen het probleem op te lossen dan laat ik je horen wat het resultaat is.
Groeten
Hans -
Stef, Daniel en anderen, bedankt. Laten we de redactie van Klei vragen hier in een volgend nummer aandacht aan te besteden.
Redactie van Klei, wilt u in een volgend nummer aandacht schenken aan vaatwasmachinebestendigheid? -
Met zijn toestemming plaats ik hierbij integraal de reactie van de heer Van der Zwan op de vraag of TNO zich bezig houdt met het testen van keramische produkten.
"
Geachte heer Dierssen,
Via de TNO Wegwijzer kreeg ik als (oud) keramisch technoloog binnen de TNO organisatie uw vraag toegespeeld.
Ik heb in het verleden een keer een grote hoeveelheid porslein laten testen op de vaatwasmachinebestendigheid in het kader van een vergelijkend warenonderzoek.
Deze testen werden toen uitgevoerd door de collega's van TNO Reinigingstechnieken in Delft.
Deze groep is een aantal jaren opgeheven, en de machines zijn verkocht.
Ook mijn afdeling 'TNO Keramiek' is enkele jaren geleden wegens de sterk terugvallende markt opgeheven.
(ik zit nu in de glaskeuringen).
Dus was dat betreft kunnen wij niets meer voor u doen.
Uw vraag is wel begrijpelijk.
De keramiek producten die in het algemeen wat 'lager in kwaliteit' zijn (lagere stooktemperaturen, minder harde glazuren) zijn gevoeliger voor uitloging, waarbij op den duur zware metalen (pigmenten) kunnen vrijkomen uit de glazuur.
Er zijn strenge wettelijke eisen gesteld aan de maximale afgifte van lood en cadmium. (NEN-EN 1388-1)
De Keuringsdienst van Waren (nu VWA) heeft daarnaast nog eigen regels (en testmethoden) opgesteld aan tal van andere kleurende (een veelal) giftige elementen die in glazuur of email kunnen voorkomen.
Veelal gaat het hier om uitloging onder invloed van zuren (berucht: citroensap, sinasappelsap, appelmoes).
Maar in een vaatwasser praten we niet over zuren, maar over logen met een zeer hoge pH (12-14).
Ook onder die omstandigheden kunnen glazuren en emails worden aangetast.
In de praktijk valt het met steengoedachtige producten en porselein best wel mee, zolang de glazuren onder optimale omstandigheden zijn gestookt (geen lage temperatuur decoraties).
Bij de test die wij hebben uitgveoerd werden enkele kleuren van inglazuurdecors na 1000 spoelingen enigszins aangetast, maar niet echt opvallend; maar dat was voor porselein die nog een decorbrand hadden gehad.
Hoe uw producten er bij zo'n test zouden uitkomen kan ik echt niet zeggen
Ook weet ik niet wie in ons land zo'n test nog kan doen.
De kosten voor he tnderzoek dat wij hebben laten uitvoeren, waren niet gering.
Er is nu een norm voor: NVN-ENV 12875-1, die tenminste 125 cycli voorschrijft.
Als u echt twijfels heeft over de kwaliteit van de producten, wellicht kunt u dan uw producten laten testen bij de VWA.
Die dienst is ook gevestigd in Groningen aan de Paterwoldseweg 1.
Met vriendelijke groet,
Job van der Zwan
TNO Testing and Consultancy
De Rondom 1 Postbus 595
5612 AP Eindhoven 5600 AN Eindhoven
tel: 040 - 265 02 09
fax: 040 - 265 08 50
" -
Lex in deze van regelgeving vergeven maatschappij, ben ik nu ook wel nieuwsgierig naar eventuele gegevens van TWA. Want ik kom heel vaak laaggestookt gebruiksgoed tegen met de meest exotische kleuren.
-
ik bedoel natuurlijk VWA
-
Dit lees ik op de website van de Voedsel- en warenauthoriteit (www.vwa.nl):
kwoot:
- Migratie cadmium en lood uit keramiek en glazen.
Aardewerken en keramieken borden en mokken kunnen behoorlijk wat zware metalen bevatten. Deze zitten vaak in het glazuur en de pigmenten die gebruikt worden. Dit brengt gevaren met zich mee wanneer deze metalen ook in de voeding belanden. Vandaar dat de VWA/KvW onderzocht of dit het geval was. De resultaten zijn daarbij zeer goed. Bij zowel nieuw aardewerk als bij gebruikte producten komen geen zware metalen vrij in de eet-of drinkwaren die er in bewaard of gebruikt worden.
kwoot sluiten
Ik neem binnenkort contact met ze op, ben benieuwd naar hun testmethoden. Rapportage weer hier.
-
Hieronder (met toestemming) de reactie van Dr. ir. K. Bouma, Adjunct-inspecteur Signalering
Voedsel en Waren Autoriteit
Keuringsdienst van Waren Noord
...,
Keramische gebruiksartikelen voor levensmiddelen vallen in Nederland onder het Verpakkingen- en gebruiksartikelenbesluit (Warenwet). Specifieke
wetgeving staat beschreven in hoofdstuk VI van de Regeling Verpakkingen en gebruiksartikelen (Warenwet). Hierin zijn specifieke eisen gesteld voor
de migratie (afgifte) van lood en cadmium. Dit hoofdstuk is de implementatie van richtlijn 84/500/EEG, dit is dus EU wetgeving (zie europa.eu.int/comm/food/food/chemicalsafety/foodcontact/documents_en.htm).
De migratie van lood en cadmium wordt bepaald in 4% (v/v) azijnzuur (oplossing azijnzuur in water) bij een temperatuur van 22 +/- 2C gedurende 24 +/- 0.5 uur. De migratie van cadmium wordt bepaald in een proef
waarbij het te beproeven oppervlak in het donker wordt gehouden. De migratielimieten voor cadmium en lood zijn afhankelijk van de categorie waarin het voorwerp
valt.
Categorie I: niet-vulbare en vulbare voorwerpen, waarvan de inwendige diepte gemeten tussen het laagste punt en het horizontale vlak van de bovenrand
ten hoogste 2.5 mm bedraagt. cadmium: 0.07 mg/dm2; lood 0.8 mg/dm2
Categorie II: vulbare voorwerpen met een inhoud kleiner dan 3 liter niet zijnde kookgerei: cadmium 0.3 mg/l; lood 4.0 mg/l
Categorie III: vulbare voorwerpen met een inhoud groter dan 3 liter, alsmede kookgerei: cadmium 0.1 mg/l; lood 1.5 mg/l
Het infoblad 'verpakkingen voor levensmiddelen' kunt u terugvinden op onze internetsite.
Ik hoop dat ik u van voldoende informatie heb voorzien. Mocht u nog verdere vragen hebben, dan kunt u gerust contact met ons opnemen.
Met vriendelijke groeten,
Dr. ir. K. Bouma
Adjunct-inspecteur Signalering
Voedsel en Waren Autoriteit
Keuringsdienst van Waren Noord
Paterswoldseweg 1
Postbus 465
9700 AL Groningen
Telefoon (050) 588 60 00
Fax (050) 588 61 00
krista.bouma@vwa.nl
www.vwa.nl
Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.