ALGEMEEN > Stoken > Over gassen, bakproces en ventilatie

Hallo!

Ik ben me aan het verdiepen in het bakproces en ook of het voor mij mogelijk zou zijn om een keramiekoven neer te zetten in een (gedeeld) tijdelijk atelier. Ik heb nog geen oven en geen atelier maar wel een aantal vragen daarover. Misschien kunnen jullie enig licht op deze onderwerpen laten schijnen of links / referenties doorgeven van bronnen die ik zou kunnen raadplegen om mijzelf wijs te maken.

Ik vroeg me voornamelijk af wat voor gassen er vrijkomen bij het stoken (biscuit, glazuur) en hoe schadelijk of giftig ze zijn. Heeft daar de samenstelling van de klei ook invloed op? En van het glazuur? Hoe zit het met glazuur dat lood en / of cadmium bevat?

Als ik een oven neerzet in een kamer zonder extra ventilatie maar enkel een raam, hoe zit dat met de gassen? Is een raam open doen en de deur van de ruimte dicht doen voldoende? De deuren van een gewoon gebouw sluiten niet hermetisch dus gassen zullen zich waarschijnlijk in de gang ernaast verplaatsen. Kan het in de buurt lopen van de ruimte waar de oven zou staan ook schadelijk zijn voor de gezondheid van de andere gebruikers van het gebouw?

Groeten!
Aline

15 antwoorden

  • Als het goed is staat er al heel wat over dit onderwerp in dit forum.Pas geleden was er een hele discussie over dit onderwerp met veel informatie.
    Als je op je eigen vraag op het linkje gassen drukt zie je al wat atwoorden.
    Ventilatie is inderdaad heel belangrijk en de gassen zijn in welke vorm dan ook niet gezond.Denk dat anderen in het gebouw die niets met klei hebben het daar helemaal mee eens zijn.
    beantwoord
  • Wat bedoel je met "Als je op je eigen vraag op het linkje gassen drukt"?
    Als ik op het trefwoord "gassen" onderaan mijn post klik zie ik behalve mijn eigen vraag geen andere post verschijnen...
    Bij ventilatie zie ik drie vragen inclusief de mijne. Die heb ik al gelezen.

    Maar dat is geen antwoord op giftigheid. En er staat niets over hoe beweeglijk (in een gebouw) die gassen zijn.
    Of zie ik iets over het hoofd?
    beantwoord
  • Misschien nog even ter verduidelijking:

    Ik zoek een bron waar ik precies kan lezen:
    1/ wat voor gassen er vrijkomen bij welke stof (of combinatie daarvan) dat aanwezig is in glazuur of klei;
    2/ hoe schadelijk deze gassen zijn.

    Mijn vraag over ventilatie heeft te maken met de mate van verdunning van de (giftige?) gassen:
    als ik in de gang loop in de buurt van de kamer waar mijn oven zou kunnen staan, hoe verdund zijn de gassen? En dus hun schadelijk zijn ze nog?

    Als ze nog schadelijk zijn, kan ik me niet voorstellen dat mensen stoken in b.v. een verzamelgebouw zonder degelijke afzuiging (b.v. door enkel een raam open te doen en een ventillator neer te zetten).
    beantwoord
  • http://oud.klei.nl/forum/o/4166/Afzuiging%20noodzakelijk%20op%20een%20school?nm=t

    http://oud.klei.nl/forum/o/5964/afzuiging%20keramiekoven?nm=ov

    Inderdaad zou ik niet weten hoe je giftigheid zou kunnen berekenen in een grote ruimte,had dat niet begrepen uit je vraag,meer of het schadelijk zou kunnen zijn.
    Zou je het ook moeten kunnen berekenen als je van te voren al weet dat het schadelijk is?
    Denk dat iedereen wel weet dat er giftige stoffen vrijkomen en dat je jezelf en anderen daar zo goed mogelijk tegen moet beschermen en daar zijn de antwoorden uit dit forum daarom al deels gegeven en ik denk dat je het zelf ook al had bedacht.
    En of de ramen en deuren wel of niet goed sluiten....
    beantwoord
  • Aline,
    Als ik het goed heb hangt het vooral van je glazuur af welke stoffen er vrijkomen bij het bakken.

    In "Handboek voor glazuren" van David Green kun je lezen over vergiften in de ceramische werkplaats (blz258) ISBN 90 213 0749 9

    mvg
    Liset
    beantwoord
  • Dat is zo Liset, echter sinds het boek in 1984 is verschenen, is er al veel veranderd. De kant-en-klaar glazuren zijn allen zo goed als ' gifvrij ' en beantwoorden alle aan de Euro en USA normen. Enkel nog de vrije kleurvormende oxides zijn nog gevaarlijk, zoals bv. Chroom, Vanadium, Selenium, Koper en Mangaan. Maar voor het gebruik ervan, daar kies je zelf voor. Wil je een glazuur veilig inkleuren, doe je dat met instant colors ( pigmenten ). We moeten nu niet direct met z'n allen beginnen gillen. Loodverbindingen had men nog in de vorige eeuw, maar nu vind je die nog enkel in gefritte vorm en ook die zijn onschadelijk in gebruik.
    beantwoord
  • "Dat is zo Liset, echter sinds het boek in 1984 is verschenen, is er al veel veranderd."

    Als Aline nu maar niet denkt dat ik een ouwe rot in het vak ben !

    Ben ook pas 1 1/2 jaar bezig met keramiek, Aline. Heb alleen de "verplichte literatuur" al in huis, een mooie brand-nieuwe keigoede oven (Nabertherm) en een beetje ervaring. (ongeveer 75 freubels gemaakt en gebakken, deels ook geglazuurd.)
    mvg
    Liset
    beantwoord
  • :-) Zeer goed boek trouwens. ( toen had je die nog :-) )
    beantwoord
  • Aline
    Ik wil via een praktijk geval inzicht geven in je vraag , hoe is de stroming van de ovenruimte naar ander vertrekken.
    In mijn voorbeeld van een 150 liter oven opgesteld in een atelier met geopende raam gelegen naast een bijkeuken .
    De bijkeuken was weer gelegen naast de keuken.In de keuken was een brandmelder geplaatst De tussendeuren waren gesloten.
    Afhankelijk van de windrichting en de temperatuur in de oven, sloeg het brandalarm aan.
    De oven was gevuld met alleen biscuitstook, dus zonder glazuur.
    De windrichting is belangrijk vanwege de overdruk op de gevel waar het geopende raam ligt. De oventemperatuur is belangrijk vanwege het koolzuur dat vrij komt uit de oven.
    Op de bovengelegen slaapkamers was geen brandmelder geplaatst. De gassen lichter dan lucht stomen zeker ook naar boven.
    Ik heb het hier nog niet over gifgassen. De arbeidsinspectie eist dat in productieruimte, waar langdurig personeel aanwezig is, het koolzuurpercentage niet boven een bepaald promillage mag komen. Hieruit kan men zien dat een geopend raam niet de veiligheid brengt die men er van verwacht.
    Afvoer boven de oven geeft wel deze veiligheid.
    In een eerdere vraagstelling heb ik reeds aangegeven hoe dit kan uitgevoerd worden.
    Groeten Leo Eussen
    beantwoord
  • Bedankt voor jullie antwoorden! Ik ben een stuk wijzer geworden. Dus als ik samenvat: stoken is kortom nooit gezond, zelfs als je niet bovenop de oven gaat zitten en je enkel buiscuit stookt. Er zullen min of meer overal gassen (kunnen) komen als er geen trechter / afzuiging gebruikt wordt. Er komt heel veel bij kijken als ik een oven zou willen kopen...

    @Leo: Ik zag eerder de oplossing met de trechter-constructie. Je gebruikt zelf deze constructie? En de brandmelder gaat niet meer af? Is dat ook genoeg voor glazuurstook en mogelijke giftige gassen?

    @Liset: Nee hoor ik denk niet dat je een ouwe rot in het vak bent :-) :-) Ik ga het boek bekijken, de KB heeft het. Heb je ook iets gedaan met afzuiging met je nieuwe oven?
    beantwoord
  • Beste Aline. Mag ik u aanraden eens goed bij de/een leverancier van elektrische ovens te gaan informeren?

    Om te beginnen klikt u eens op deze link: www.keramikos.nl/.../Keramikosoven.pdf . Ik heb nog nergens voor hobby gebruik een dringend veiligheidsvoorschrift gelezen dat er boven de oven een afzuigkap moet komen, laat staan een geforceerde afzuiginstallatie.

    Ik reageer omdat ik zo langzamerhand een aangewakkerde giftige gassenangst bespeur die u misschien van de aankoop van een oven gaat afhouden.
    Dat zou heel jammer zijn.

    Natuurlijk komen er wat gassen vrij bij een stook. Natuurlijk zijn deze precies genomen niet gezond te noemen wanneer u direct deze stoffen geconcentreerd gaat staan inademen. Overigens is in vele steden de luchtkwaliteit ook erg ongezond (verkeersgassen, fijnstof, etc.)en daar leven 100.000-den mensen dagelijks in.

    De geringe hoeveelheid gassen en de verdunning daarvan in de stookruimte moet u dus beter niet direct gaan staan inademen dagelijks. Maar een goed geventileerde ruimte moet voldoende zijn om niet direct dood neer te gaan vallen.

    Ik stook al meer dan dertig jaar zo, ik ben 63 jaar en nog immer kerngezond.

    Kortom: vraag verder bij een eventuele leverancier,
    ga na hoeveel en wanneer u stookt, en ga met gezond boerenverstand met uw spullen om en laat u niet onterecht bang maken.

    Succes met uw nieuwe hobby.




    beantwoord
  • Gerard, je neemt me de woorden uit m'n mond. :-)
    ( idem dito met ' giftige glazuren ', terwijl ik nog steeds zie werken met keramisch deken of het om medische watten gaat )
    beantwoord
  • Dag Aline,
    Het enige dat ik gedaan heb ivm veiligheid is
    - de juiste afstand tot brandbare voorwerpen houden (zelf op blijven letten),
    - andere zaken alleen van onbrandbaar materiaal (zoals de tafel waarop de oven staat) en
    - een pijp boven het gat op de oven gemonteerd zoals aangegeven in de handleiding.

    Een afzuiging is niet nodig en onderdelen ervan lopen slechts kans te smelten door de hitte uit de oven.
    Iedere pijp die omhoog loopt, van binnenlucht naar buitenlucht gaat, en open is (geen klep erin), "trekt" vanzelf. Net als een schoorsteen, maar dan kleiner.

    Dit is de mijne: www.krachtovens.nl/keramiek-ovens/voorlader/n60-e
    Pracht van een oven. Zo goed geïsoleerd dat die vanzelf kristalglazuur laat ontstaan (zeer langzame afkoeling door goede warmte isolatie).
    (Kristalglazuur: groei van kristallen IN je glazuur, zoals ijsbloemen op je ramen bij enkelglas. http://tinyurl.com/kristalglazuur)
    :-)
    mvg
    Liset
    beantwoord
  • Bedankt voor jullie antwoorden.
    Het is niet zo dat ik een soort gassenangst aan het ontwikkelen ben maar ik probeer om geinformeerd een keuze te maken vóórdat ik iets ga kopen. Ik kom van een andere achtergrond dan keramiek (fotografie / video) waar het nog best mee valt met giftige spullen. Mijn eerste (naïve) gedachte was dat ik een oven thuis in een lege kamer zou kunnen zetten. Dat lijkt me eigenlijk niet zo slim, zeker omdat het tegen zal vallen qua ventilatie. Mijn bedoeling is om voor een kunstproject twee keer per week te gaan stoken in het begin (biscuit en glazuur). Ik ga verder informeren bij fabrikanten.
    Dank!
    beantwoord
  • Kom mensen,
    Een beetje professionaliteit is wel op zijn plaats. Mijn oom rookt als een ketter en is nu 87 jaar. Ik ga jullie toch ook niet aanraden om toch maar te blijven roken. Lucien, je weet toch beter.
    Een oven leverancier weet van het bouwen van ovens met de regeling van de temperatuur daarvan. Die gaat niet als advocaat van de duivel optreden door te wijzen op de evt. gevaren van het stoken zonder afvoer of onvoldoende ventilatie.
    met groet van www.michelkuipers.nl
    beantwoord

Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.