ALGEMEEN > Glazuur - algemeen > engobes, oxides, frittes, luster

Als beginnend hobbyist, werk ik met kant en klare glazuren, poederglazuren en majolica.
Nu zie ik wel eens bovenstaande woorden voorbij komen en weet echt niet wat het is en wat het resultaat is.
Dus mijn vraag is eigenlijk of er iemand is die mij e.e.a. uit kan leggen over bovenstaande. En wat bereik je er mee??

met vriendelijke groeten,

Edith
gevraagd

15 antwoorden

  • Hoi Edith,

    Je vraag is heel erg omvattend, maar ik begrijp hem heel goed; toen ik net begon met klei enzo, las ik veel boeken, kwam ook al deze kreten tegen en begreep niet wat het allemaal was.

    In het kort:

    Engobes zijn in feite mengsels van kleislib met een kleurtje. Je brengt deze aan op de leerharde (dus niet niet gestookte) klei.

    Sinterengobes zijn engobes die geschikt zijn gemaakt om op de gebakken scherf aan te brengen.

    Oxides zijn stoffen die in je glazuur voorkomen. Je hebt kleurende oxides en 'gewone' oxides. De kleurende oxides worden gebruikt om bv. je biscuitgoed mee in te wassen, of ze worden aan engobes of glazuren toegevoegd om ze te kleuren.

    Frittes zijn grondstoffen die in een zgn. fritoven al een keer gestookt (en gesmolten) zijn. Hierdoor zijn ze minder schadelijk in het gebruik geworden. Frittes worden gebruikt in glazuurrecepten.

    Majolika's zijn kleurstoffen die aangebracht worden op een basisglazuur (meestal een nog niet gestookt glazuur). Als je werkstuk weer gestookt wordt, smelten de kleuren in feite in het onderliggende glazuur.

    Lusters zijn kleuren die je als laatste stookt op een veel lagere temperatuur dan de meeste glazuren. Lusters breng je aan op een glazuurlaag (die al gestookt is). Lusters geven je werkstuk een metallic uiterlijk, zijn volgens mij schreeuwend duur en heel erg giftig.


    Ik hoop dat je hier wat aan hebt. Als je nog meer vragen hebt, hoor ik het wel.

    Succes,

    Karin
    beantwoord
  • Hoi Karin,

    Nog ff een vraagje. Als je engobes hebt aangebracht en gestookt heb, begrijp ik dat het mat is. Kun je ook engobe aanbrengen en meteen daarna gewone glazuur op sommige plekken er overheen aanbrengen. Of moet die dan na de eerste stook, of is het juist helemaal niet de bedoeling. Zijn je stukken na het engobe bakken klaar??
    En eigenlijk wil ik dan hetzelfde weten wat betreft de oxides. Als je je bisuitgoed er mee inwast, is het dan klaar of moet er dan nog gewone glazuur bij ? Snap je een beetje wat ik bedoel? Wat zijn de effecten.

    groeten,
    Edith.
    ps: heb jij misschien een website waar ik eventuele stukken kan zien die op die manier gemaakt zijn??
    beantwoord
  • Hoi Edith,

    In principe stook je je werk na het aanbrengen van engobes eerst een keer, omdat de klei in dat stadium nog helemaal niet gestookt is (en rauwglazuren is een vak apart, heb ik begrepen). Dus, je vormt je klei, laat dat leerhard worden, je brengt engobes aan, je laat je werkstuk helemaal drogen en dan stook je het biscuit. Als je daarna nog wilt glazuren (meestal wel), dan doe je dat en laat het weer stoken.

    Als je met sinterengobes werkt, dan is je werkstuk dus al biscuit gebakken. Na het aanbrengen van sinterengobes kun je wél direct glazuur opbrengen als je dat wilt, maar soms wil je eerst zien hoe je sinterengobe er na de stook uitziet, voordat je besluit of je er ook nog een glazuur overheen wilt zetten. Een sinterengobe is in principe al een huidafwerking, maar hij is inderdaad heel erg mat. Het kan dan mooi zijn om nog (gedeeltelijk of geheel) een glazuurlaag aan te brengen.

    Als je inwast met oxides, dan is het gebruikelijk er een transparante glazuur overheen te zetten. Als je dat niet doet, loop je de kans dat de oxides af blijven geven, maar tevens is het zo dat - met name bij gebruik van koperoxide - de kleur pas helemaal naar voren komt, als er een glazuur overheen zit. Het is wel heel erg afhankelijk van de soort glazuur welke kleur je krijgt. Het is handig, leuk en leerzaam om proefplaatjes te maken, zodat je ziet wat er gebeurt. Als je bv. een proefplaatje inwast met koperoxide en dat 1 deel ongeglazuurd laat, 1 deel met een matte glazuur bedekt en 1 deel met een glanzend glazuur (om maar een voorbeeld te geven), dan zie je wat een verschillende kleuren dit oplevert.

    Als je wilt, kun je op mijn site een kijkje nemen. Deze site is ontstaan naar aanleiding van mijn opleiding bij het SBB in Gouda, maar het is niet een site van het SBB zelf. Misschien kun je iets met de foto's die je daar vindt.

    karin-sbb.tripod.com


    De bol op de foto is ingewassen met oxides en daarna met een tranparant glazuur bedekt.

    De zgn. dekseldoos is met engobes bedekt, ingekrast en transparant geglazuurd.


    Groetjes,

    Karin
    Bijlagen:
    beantwoord
  • Hoi Edith,

    Met de antwoorden die je al hebt gekregen kun je al een heel stuk opweg.
    ik werk zelf veel met sinterengobes en deze glazuur ik helemaal i.v.m. gebruiksvoorwerpen.en deze bak ik op steengoed temperaturen glad.Zie foto

    kom een keertje kijken op www.suuskeramiek.com

    Over een tijdje zijn er ook wat meer techniekjes te zien maar daar moet ik nog even hard aan werken op de site.
    Ijzeroxide is 1 van de oxides die erg mooi is als je het niet glazuurd en deze geeft ook niet meer af mits wat hoger gestookt.1200 gr.C of hoger.

    Je werk stuk helemaal insmeren ermee en dan eraf sponzen daardoor zie je de textuur van de klei erg mooi naar voren komen.
    Ijzeroxide geeft wat troepieboel dus doe handschoenen aan (latex) en zorg voor een werkplek die makkelijk schoon te maken is.

    Groetjes Suus
    Bijlagen:
    beantwoord
  • Hallo Susanne,

    Hartelijk dank voor je antwoord en ik ga zeker e.e.a. uit proberen.
    Mocht je interesse hebben kun je ook eens een kijkje nemen op mijn site. www.gekunsteld.nl

    groetjes.
    Edith
    beantwoord
  • Hallo Karin,

    Ook jij bedankt voor je uitgebreide antwoorden, en ik ga er zeker iets mee doen.
    Mocht je interesse hebben dan kan je een keer een kijkje nemen op mijn site. www.gekunsteld.nl

    groeten,
    Edith
    beantwoord
  • Hoi,
    Toch nog even een vraagje. Behalve oxides zijn er ook nog sulfaten. Deze kun je aangelengd met water op de bisquitgestookte werken aanbrengen. Naar ik begrepen heb hechten de sulfaten zich goed vast aan het werk. Worden sulfaten ook in glazuren gebruikt? Alle recepten die ik heb gaan uit van carbonate of oxides. Een andere vraag worden sulfaten alleen bij rookstooktechnieken gebruikt, of ook in de electrische oven.
    Groet,
    Hanneke
    beantwoord
  • Beste Hanneke,

    Sulfaten zijn oplosbaar in water.
    Als gevolg daarvan trekken ze in de klei met het water.
    Als het water verdampt zet een deel van het sulfaat zich aan de buitenkant van de klei af. Met name op de plekken waar het water verdampt. Op randen en uiteinden.
    Om dze reden is het niet zo geschikt om in glazuur te gebruiken, want je weet niet precies waar de kleur komt en in welke concentratie.
    Bij Pit-fire en rookstoken geeft het hele mooie effecten op gepolijst werk.
    Denk eraan sulfaten zijn giftig en worden door de huis opgenomen. Dus werk er voorzichtig mee.

    groeten
    Hans
    beantwoord
  • Sulfaten in een glazuur kunnen verwoestende effecten hebben op de glazuurlaag meestal samentrekking van de glazuur met veel kale plekken.

    Frans
    beantwoord
  • Hoi Hans en Frans,

    Toch weer een leerzame discussie. Sulfaten zijn dus inderdaad alleen bruikbaar in rookstoken.
    Waarom moet het werk daarvoor goed gepolijst zijn?
    Trekt het dan gelijkmatiger in, of is dit puur voor het gladde/satijn effect?
    Groet,
    Hanneke
    beantwoord
  • puur voor het effect
    met een beetje boenwas krijg je daan een heel mooi oppervlak
    groeten
    Hans
    beantwoord

  • Hallo Hanneke,

    Als je even onder het forum kijk onder algemeen en dan nog een keer glas ,dan staat er een ronde schaal op daar zit kopersulfaat op met daarover heen een transperante raku glazuur in een electriece oven gestookt .dus het wil wel maar het is wel een beetje een geknoei,
    Ik heb het ook met een gewone transperante glazuur geprobeert maar dan word de kleur niet mooi.

    Groeten Gerrie
    beantwoord

  • Hanneke ,
    Ik heb mij vergist het is glas in schalen
    Gerrie
    beantwoord
  • Hoi Gerrie,

    Je hebt het sulfaat aangelengd met water en op het werk aangebracht en daarna direct een glazuur eroverheen gedaan, of heb je het eerst gestookt en daarna geglazuurd?
    Het sulfaat is niet egaal op de schaal gekomen, zie ik, maar geeft daardoor wel een bepaald effect.

    Verder wil ik Hans en Frans bedanken voor de antwoorden.

    Groet,
    Hanneke
    beantwoord

  • Hoi Hanneke,

    Sulfaat en glazuur in een stook gedaan,anders kan het niet, wel eens geprobeert .
    Als je nog vragen heb stel maar,ik kijk zelf ook heel vaak op het forum en vind vaak dat er leuke vragen opstaan .
    Groeten Gerrie
    beantwoord

Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.