ALGEMEEN > Klei - algemeen > Natuurlijke klei

Hallo allemaal,

Ik ben geinteresseerd in werken met zoveel mogelijk natuurlijke materialen, en ik ben net begonnen met rivierklei (WBB Fuchs KK122). Helaas heb ik gezien dat twee kleine schaaltjes die ik met de hand (knijptechniek) heb gemaakt naar binnen zijn gezakt bij het drogen. Ik heb ze nog niet gebakken. Ik heb zelf al ideeen over hoe ik dit ga proberen op te lossen, maar hebben jullie hier ideeen voor?

Heeft er verder iemand ervaring met het werken met natuurlijke klei (rivierklei, maar ook andere soorten)? Ook vraag ik me af wat je aan deze klei zou kunnen toevoegen om het steviger te maken, of geschikt voor een hogere baktemperatuur.

Groeten,

Flora
gevraagd

11 antwoorden

  • Beste Flora,

    De rivierklei van WBB is een klei die veel gebruikt wordt door beeldhouwers om te modelleren.
    De beelden die daarmee geboetseerd worden zijn niet bedoeld om gebakken te worden maar om te worden gegoten.
    Wanneer je de rivierklei gaat bakken loop je veel risico op vervorming en bakscheuren.

    Alle klei is een natuurlijk materiaal, als het uit de fabriek komt is het natuurlijk gereinigd en zijn er eventueel stoffen aan toegevoegd om bepaalde eigenschappen te verbeteren.

    Wat mij het paard achter de wagen spannen is om een rivierklei die uit de fabriek komt te gaan proberen te verbeteren.

    Als je erg hecht aan de natuurlijke oorsprong van het materiaal dan zou je zelf klei moeten gaan delven en dan die klei eventueel aanpassen aan wat je ervan verwacht.

    In Nederland kun je alleen aardewerkklei delven, uitzondering is Brunssum waar ook een steengoedklei te vinden is.

    Toevoegingen aan de klei om deze te verbeteren
    Chamotte, kaolien, veldspaat, talk titaanoxide.
    Afhankelijk van welke eigenschap je wilt beinvloeden

    met vriendelijke groet
    Hans
    beantwoord
  • Dag Hans,

    Bedankt voor je reactie. Eigenlijk was ik op zoek naar een soort compromis: ik wou wel natuurlijke klei, maar ik heb nu niet echt de tijd om zelf klei te gaan delven. Vandaar dat ik de enige natuurlijke klei heb gekocht die ze bij Keramikos hadden. Ik lees verschillende dingen over rivierklei, in een ander topic op dit forum bij Klei: algemeen staat dat het wel voor gebruiksvoorwerpen gebruikt kan worden. Ik ben maar gewoon gaan uitproberen, maar nu ben ik dus bij het eerste probleem gekomen. Je noemde een aantal dingen die je aan klei kan toevoegen om dingen te verbeteren, weet je dan welke (behalve chamotte) het meest geschikt is om de klei steviger te maken? Veldspaat misschien? Of zilverzand?

    Ik weet dat in feite alle klei natuurlijk is, ook die uit fabrieken komt. Toch is er dan soms al veel mee gedaan, en dat is niet perse fout. Ik wil alleen niet te afhankelijk zijn van dingen die door een fabriek worden geleverd, en ik vind het leuk om mijn werk zo natuurlijk mogelijk te houden en dingen zelf uit te zoeken. Ik weet dat de meeste klei die je in Nederland in de grond kan vinden aardewerk is, dat is sowieso de meest voorkomende klei op de wereld. Weet jij misschien ook of de aardwerkklei de ze bij Fuchs verkopen (waar ik ook een paar pakken van heb) met veel dingen behandeld is in de fabriek?

    Groeten,

    Flora
    beantwoord
  • Ik heb begrepen dat de groeve van Brunssum aan de Nederlandse kant al lang is uitgeput. Kees Hoogendam is iemand die Brunssemer per vrachtauto liet komen, zo uit de grond.
    De enige natuurlijke steengoedklei die ik ooit zelf gedolven heb was in Friesland, in een ruilverkaveling waar was gediepploegd: na stoken op 1250 mooi geel en iets zanderig.
    beantwoord
  • Beste Flora,

    Als je wat over de Fuchs klei wilt weten kun je bij Fuchs vragen naar Monika Geulig zij is daar sales manager.
    00 49 26238828 95 ( weet niet zeker of het haar direkte nummer is)
    Ik denk dat de rivierklei met name gezuiverd is van organische verontreinigingen.
    Als toevoeging is chamotte natuurlijk ideaal, (zilver)zand kan ook maa door de structuur wordt het droge werk kwetsbaarder, gebakken maakt niet uit.
    Kaolien en veldspaat helpen niet voor de structuur, maar voor de bakeigenschappen. Sinterpunt gaat dan omhoog.
    groeten
    Hans
    beantwoord
  • Dankjewel voor je reactie, dit was precies wat ik wou weten. Ik was al op internet op informatie aan het zoeken over de klei van Fuchs, maar ik ga ze zeker even bellen. Wat de chamotte en zilverzand betreft, ook dat ga ik waarschijnlijk uitproberen.

    Het valt me wel op dat er weinig interesse is voor natuurlijke klei. Ik weet dat er keramisten zijn die zich erin verdiepen, maar bij Keramikos zei de man die mij hielp dat ik het eerste persoon in 4 jaar was dat ernaar vroeg. Ik ben niet tegen dingen die uit fabrieken komen, maar ik heb ook heel veel respect voor de natuur en producten daarvan. Vandaar dit onderzoek. Nogmaals bedankt.

    Groeten,

    Flora
    beantwoord
  • Flora,

    Ik begrijp je niet zo goed. Je wilt natuurlijke klei: bijna alle klei die voor keramiek-doeleinden verkocht wordt, is van natuurlijke oorsprong. Maar elke klei die in de handel te koop is, is d.m.v. een proces of door toevoegingen aangepast aan het gebruiksdoel. Dus wat noem je nu natuurlijk? Dit heeft niets met respect voor de natuur en zo te maken.
    Blijft dus over: zelf zoeken. Dan kom je er i.h.a. in Nederland bekaaid af en is er weinig keus: alleen maar aardewerk-klei in o.a. Groningen, Friesland (Workum), rivierklei in het zuiden. Veel betere (steengoed-)kleisoorten vind je aan de oppervlakte in Engeland, Frankrijk, Duitsland. Maar als je geen tijd hebt om zelf te zoeken en te graven, zul je moeten kopen en dus een concessie moeten doen.
    Hoezo geen interesse in (zelf gedolven) natuurlijke klei? Misschien wel interesse, maar net zoals jij geen tijd...
    beantwoord
  • Dag Bert,

    Ik weet dat alle klei in feite natuurlijk is. Maar met natuurlijke klei bedoel ik klei die zoveel mogelijk dezelfde samenstelling heeft zoals het in de natuur gevonden wordt, en waar in fabrieken dus niet teveel mee is gebeurd. Ik heb er niks tegen om dingen toe te voegen of aan te passen bij klei, maar soms gebeurt dit in fabrieken geloof ik wel erg veel en is dat niet altijd nodig. Ik vind het leuk om te kijken naar waar een product dat ik gebruik precies vandaan komt, en ik wil zoveel mogelijk zelf kunnen doenof in ieder geval kunnen begrijpen. Mensen zijn soms wel erg afhankelijk van dingen die in fabrieken via allemaal ingewikkelde processen worden gedaan.
    Dit heeft bij mij wel te maken met respect voor de natuur, de natuur is een sterk systeem waar vaak mooie producten vandaan komen.

    Ik wou niet voor iedere keramist spreken toen ik zei dat er weinig interesse leek te zijn voor natuurlijke klei, het was alleen het idee dat ik had. Mede doordat de medewerker bij Keramikos zei dat ik de eerste was in 4 jaar die ernaar vroeg.

    Groeten,

    Flora

    beantwoord
  • Hallo Flora

    Weet je wat je moet doen? Je gaat een weekje naar La Borne en je koopt er een partijtje gres. Je geniet dan ook van al de pottenbakkers en je bent gelijk voorgoed aan de keramiek verkocht. Als je dan nog wat lekkere witte wijn uit de streek van sancerre meeneemt dan zit je helemaal gebakken.

    Geo
    beantwoord
  • Dag Geo,

    Dat is inderdaad wel een leuk idee. La Borne ligt in Frankrijk, neem ik aan. Het lijkt mij sowieso leuk om een keer naar het buitenland te gaan en daar keramisten te bekijken. Mijn vriend en ik zouden naar Indonesie gaan volgend jaar, wat waarschijnlijk helaas niet doorgaat. Ik heb wel eens keramiek gezien en gekocht dat daar vandaan komt, en ook beelden gezien van hoe de mensen het maken. Ze gebruiken aardewerkklei dat ze zelf delven, en de vrouw die ik bezig zag bouwde iets heel groots op uit hele dikke rollen, wat zij heel snel deed. Dat was erg indrukwekkend. Ik hoop dat ik zoiets ooit in het echt kan zien.

    Groeten,

    Flora
    beantwoord
  • Hallo Flora

    Ze gebruiken gres, en dat is steengoedklei. Het ligt zo'n 200 km onder Parijs. In Henrichemont vlakbij in de buurt is een camping van waaruit je de omgeving kunt verkennen.

    Groeten, Geo
    beantwoord
  • Inmiddels heb ik een aantal dingen uitgeprobeerd, en ben ik er achter gekomen dat de dingen van rivierklei die eerst inzakten tijdens het drogen, zich later weer herstellen. Dit komt volgens mij doordat eerst de bovenkant droogt, en daarna de rest, en dat de klei erg krimpt tijdens het drogen.

    Ik heb ook proeven gedaan met zilverzand en chamotte, 25% en 40%. Ook dit ging goed, en ik moet zeggen dat ik de klei met zilverzand erg prettig vind aanvoelen. Ik denk dat ik hiermee door zal gaan. Ik heb de klei bisquit gebakken op 950 graden, en daarna op 1020 graden, wat de maximale baktemperatuur schijnt te zijn. Ook dat lijkt goed te gaan.

    Al met al ben ik erg tevreden met deze rivierklei. Ik vind het ook leuk dat de klei uit Nederlandse bodem komt. De volgende stap is natuurlijk zelf klei delven, ik hoop dat ik daar een keer aan toe kom.

    Flora
    beantwoord

Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.