ALGEMEEN > Glazuur - algemeen > oxides, karbonaten, sulfaten

Beste mensen
Beste mensen
Wat is nu precies het verschil tussen oxides, carbonaten en sulfaten (of moet je sulfides zeggen?)
Gedragen ze zich anders bij oxiderend, reducerend stoken?
welke groepsoorten zijn het minst, meest giftig?
Of kan je niet in algemene termen over deze groepen spreken?
Ik weet wel dat sommige oxides veel giftiger zijn dan andere,(vb barium) maar vraag me af of de carbonaatvorm of sulfietvorm van oxides juist giftiger of minder giftig zijn.
Ik weet ook niet wat een carbonaat of sulfiet nu juist is.
Scheikunde was nooit mijn sterke punt op school.
Bestaan er nog andere soorten dan die 3 ?

IK bedoel niet stains. als ik het goed begrepen heb zijn stains oxides die voldoende verhit zijn, afgekoeld en vermalen zijn waardoor ze gestabiliseerd zijn en minder giftig.

Dat is zeker een hele boterham, deze vragen?
gevraagd

11 antwoorden

  • Anna, dat is wel een hele boterham met extra beleg. :-)
    Boven de 900°C houden we van al deze verbindingen nog enkel oxydes over, ten minste, als we niet gaan reducerend stoken.
    - De sulfaten en sulfiden zijn wateroplosbaar en daardoor minder geschikt in klei en glazuur door hun onstabiel karakter. ( tja :-) )
    - Carbonaten zijn verbindingen waar ook nog koolstof aan vast zit, maar transformeert naar zijn oxydevorm boven de 600°C.
    - De oxydes zijn de mineralen die aan zuurstof aan vast zit, en die zuurstof kan men er nog af halen bij een stook waar een tekort aan zuurstof wordt opgewekt.
    Elke verbinding heeft zijn massagewicht, dwz. dat u bv. maar de helft nodig hebt van een oxyde-vorm om een carbonaat-vorm te vervangen. Ongeveer, gezien dit sterk afhankelijk is van mineraal tot mineraal.
    Giftig:
    Dit ligt er aan wat u er onder verstaat. Ik zou eerder spreken van 'schadelijk voor de gezondheid'. Lood is de meest gekende en aluminium de minst gekende. De laatste is verantwoordelijk voor de mogelijke dementie op latere leeftijd. Van lood vallen uw tanden uit. :-)
    De kleurvormende zware metalen zijn zowiezo schadelijk. Om dit risico grotendeels uit te sluiten gebruikt men beter de gefritte vorm. We kennen die onder de naam 'stains' of 'minerale pigmenten'. Die zijn niet enkel verhit en vermalen, maar versmolten met glasvormers. Net zoals met doet met wateroplosbare mineralen ( bv. sulfaten ) deze in droge vorm te mengen met glasvormers in een zekere verhouding. Het resultaat is dan een glazuurfritte. Deze werkwijze past men ook toe om schadelijke stoffen zoals lood in te kapselen. En nu hoor ik er gillen! Loodbisilicaatfrittes! Wist u dat de kristalglazen van oma in wezen ook een loodbisilicaat is? Geen loodfritte maar wél feestelijke kristallen glazen waar men dan nog een zuur uit drinkt. :-) Nog dit ivm. Cobalt. Dit gaat zoals tinoxyde nooit smelten/deel uitmaken van het glazuur. In zijn oxydevorm blijven dit pixels in het glazuur. In zijn carbonaatvorm is dit niet meer te merken door de kleinere korrelgrootte.
    beantwoord
  • bedankt Lucien
    Even zien of ik de les begrepen heb.
    Wat de schadelijkheid voor de gezondheid betreft: Na de stook maakt het niets meer uit wat je gebruikt hebt (oxides carbonaten of sulfides), aangezien alleen de oxidevorm overblijft.
    Tijdens de verwerking is karbonaat net zo ongezond als oxide.
    (en sulfieten nog ongezonder omdat ze in water oplosbaar zijn en dus ook gemakkelijker door het lichaam opgenomen worden?)
    Dat van die aluminium wist ik niet (dus ook stofmasker dragen bij gebruik van aluminiumzand?)
    Zijn alle oxides zware metalen?
    Nog wat betreft cobalt en tinoxide; gaat nooit deel uitmaken van het glazuur, maar zit er toch wel in "opgesloten" en is derhalve niet meer schadelijk na de stook, tenzij het glazuur wordt aangetast?
    en wat met een gekrakeleerd glazuur waar vb tin-of cobaltoxide in zit?
    Nog over stofmaskers:Wij gebruikten op de akademie type ffp2
    Onlangs vernamen we dat je type ffp3 moet gebruiken omdat het stof van kleipoeder zo fijn is dat het door andere maskers heen dringt.(Vooral bij aanmaken van vb slib met kleipoeder)Type 2 zou dus slechts schijnbescherming geven en daardoor gevaarlijk zijn.
    Wat is jou mening hierover?
    beantwoord
  • Sulfiet-verbindingen zijn af te raden, niet zozeer voor de gezondheid, maar niet praktisch in gebruik. Weinigen ervan dringen door in de huid.

    Niet alle oxydes zijn zware metalen.

    In ALLE kleisoorten, van aardewerk tem. porseleinaarde zit aluminiumoxyde, en in heel wat grondstoffen zoals kaolien, bentoniet, veldspaten enz.

    Eens versmolten komt te weinig vrij om nog schadelijk te zijn. Niet schadelijker dan adem halen in de stad.

    gebruik best een stofmasker met terugslagklep. Inademen door een filtertje en uitademing gebeurd via een klepje. Dat type is prima, zeker voor bril-dragers.

    beantwoord
  • Wie kan mij uitleggen wat het verschil is tussen oxide's en dioxide's? Voorbeeld mangaan oxide en mangaan dioxide. Zijn er verschillen in kleurvorming en/of bak temperatuur?
    Hoe zit het met giftigheid?
    Graag een antwoord a.u.b.
    Bedankt,
    Martine Nauts
    emaverna@scarlet.be
    beantwoord
  • Martine, enkel het verschil in zuurstofatomen die aan het mangaanatoom vast zitten. Uiteindelijk houdt men na het stoken toch hetzelfde resultaat over, als u ten minste oxideren stookt. De kleur van een oxide kan wel veranderen als men er de zuurstofatoom/atomen er af haald. In de spreektaal gebruiken we enkel ' oxiden ', terwijl er best wel -dioxide op de verpakking kan staan. We zeggen ook niet Dialuminiumtrioxide maar gewoon Aluminiumoxide, toch ?
    beantwoord
  • We hebben toch geluk met een man als Lucien op dit forum.
    Hij kan en wil de ingewikkelde dingen op een begrijpbare manier uitleggen voor ons, leken, en reageert nog snel ook op al onze vragen.
    Bedankt Lucien voor al je reeds geboden, nuttige hulp.
    Ik vind dat niet zo vanzelfsprekend!
    Hopelijk kunnen we je nog lang om hulp vragen?

    Groetjes Anna
    beantwoord
  • Graag gedaan Anna. Dank voor je warme woorden.
    beantwoord
  • Hartelijk dank Lucien. Jij bent tenminste iemand die van de zaken op de hoogte is en wie het nooit teveel is om leken zoals wij een hart onder de riem te steken en ons steeds met goede raad verder te helpen.
    Groeten,
    Martine Nauts
    beantwoord
  • Martine,
    Elke hulp, al dan niet bruikbaar wat men hier op dit forum plaatst is een aanmoediging om met deze aardsmoeilijke discipline verder te gaan. Wat voor de een vanzelfsprekend is, kan voor de andere ' Eureka' betekenen en andersom.
    beantwoord
  • Dag Anna,

    Om nog even op de stofmaskers terug te komen, we kennen drie types stofmaskers.
    FFP1, FFP2 en FFP3. De indeling wordt gemaakt naar de soort stof en grofheid die het masker kan tegenhouden.
    FF staat voor Filtering Facepiece (filterend gezichtstuk) en P voor Partikel (deel), het getal geeft het filterend vermogen aan.

    FFP1 is voor hinderlijke ONschadelijke stoffen, niet geschikt voor de keramiek dus.
    FFP2 is voor vaste SCHADELIJKE stoffen en FFP3 is voor vaste GIFTIGE stoffen.
    Je moet dus zelf bekijken of je schadelijke of giftige stoffen gebruikt en daar je masker of aanpassen of gewoon altijd een FFP3 masker gebruiken en je bent prima beschermd.

    In alle drie de soorten heb je maskers met en zonder ademhalingsventiel. Het ventiel zorgt voor een goede ademhalingsweerstand en voorkomt het beslaan van een bril. Het draagt gewoon prettiger en ademen is een stuk makkelijker.

    Zie ook het artikel in klei nr 3 -2010. Maria bescherm ons, keramisten bescherm u zelf, over beschermingsmiddelen in de keramiek.

    Ik hoop dat het verschil in maskers nu nog duidelijker is geworden zodat je een goede keus kunt maken.

    Succes Netty Janssens
    beantwoord
  • Bedankt Netty voor de duidelijke uitleg.
    Ik had intussen al een ffp3 maskertje gekocht bij de apotheker,
    met ademhalingsventiel.
    Het is niet al te vervelend om dragen en dus doe ik het om telkens als ik denk dat er fijn stof vrijkomt of kan komen, al dan niet giftig.

    groetjes anna
    beantwoord

Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.