ALGEMEEN > Klei - algemeen > Vorst om klei plastischer te maken
De winters van tegenwoordig zijn ook niet meer wat ze vroeger waren, maar je weet nooit. Ik vroeg me af hoeveel vorst er over klei heen moet gaan om het hoeveel fijner te maken. Gaat het dan bijvoorbeeld om het aantal malen bevriezen en weer ontdooien, maakt het uit hoe hard het vriest, zou beendroge klei ook nog kapot kunnen vriezen, en wat voor interessante dingen zijn er nog meer over te vertellen.
8 antwoorden
-
Dit geldt enkel indien je je eigen klei gaat delven en niet voor klaar aangekochte klei.
-
Maar waarom geldt dat niet voor aangekochte klei? Want de kleideeltjes daarvan zullen toch ook wel stukvriezen?
-
Els, om het effect van stuk vriezen en het merkbare verschil te voelen op fabrieksblends, kom je eens terug over 10.000 jaar. Zelf ontgonnen klei kan door ' rotten ' de organische deeltjes verliezen, wat niet nodig is voor fabrieksklei.
-
Het gaat om een aantal malen bevriezen en ontdooien. De vorst breekt de NATTE klei op in kleinere deeltjes. Dus dat werkt niet zo bij droge klei.
Het rottingsproces is een ander proces dat de klei plastischer kan maken.
-
Het gaat om een aantal malen bevriezen en ontdooien. De vorst breekt de NATTE klei op in kleinere deeltjes. Dus dat werkt niet zo bij droge klei.
Het rottingsproces is een ander proces dat de klei plastischer kan maken.
www.michelkuipers.nl -
Beste Els,
Misschien is het aardig nog eens te laten weten waarom je deze vraag stelde. Gaan het om meer algemene nieuwsgierigheid of heb je een meer praktisch probleem met bijvoorbeeld de stijfheid van sommige klei?
Wanneer dat laatste het geval is kan veelal het toevoegen van water een oplossing bieden. De minuscule kleiplaatjes 'drijven als het ware in een papje van diverse mineralen en water. Wanneer de hoeveelheid water afneemt wordt de mate van verkleving van de kleiplaatjes groter en voelt de klei stijf aan. Kleiplaatjes in de klei die je koopt zijn in feite geërodeerde gesteentes.
Zie ook https://nl.m.wikipedia.org/wiki/Klei
Vorst zal de al minuscule kleiplaatjes in de klei niet direct kleiner doen worden.
De plasticiteit van klei neemt veelal toe door toevoeging van stoffen aan het papje van mineralen en vooral ook water (om het papje te maken).
Sommige klei (neem Franse gres) wordt geprepareerd door de fabrikant door gedolven droge klei stof de doordrenken met water. Zo wordt slurrie ofwel blubber gemaakt die daarna van overtollig water wordt ontdaan. Andere klei, neem Creaton, wordt anders geprepareerd. Daar wordt een massa gemaakt door afgepast water toe te voegen en te mengen. Die verschillende behandelingen doet o.a. de stijfheid van klei anders uitpakken.
Zelf kun je uiteraard klei helemaal 'bone dry' laten worden. Snij een pak in dunne plakken en laat deze geheel drogen. Gooi de plakken daarna in een ton of emmer en voeg water toe, zoveel dat de plakken ruim onder water staan. Sommige mensen voegen nog even scheut azijn toe.Deze plakken zuigen zich in even paar uur helemaal vol en dan onstaat een dunne blubber. Deze blubber uitsmeren op even plaat gips en even paar dagen laten drogen goed, heel goed kneden je hebt heerlijk soepele klei.
Succes, Gerard
-
Els, als je beschikt over beendroge klei en je wil deze plastischer maken, kan je best er enkele % bentoniet aan toevoegen nadat je deze beendroge klei tot poeder hebt vermalen ( of vertrekken van poederklei ). Bentoniet is een kleisoort met een extreem kleine structuur, wat de viscositeit laat vergroten en meer water zal vasthouden. Vergelijk het met een spijkers die mooi geschikt in een doos liggen. Als je deze door elkaar gaat schudden neemt het volume toe. Grote spijker laten zich sneller terug schikken dan zeer kleine spijkertjes die langer een kluwen vormen. Fijne kleideeltjes gaan in rust langzamer bezinken dan grove kleideeltjes doordat de fijne deeltjes meer water kunnen vasthouden. Denk maar aan het proces terra sigilatta aanmaken. De grove delen zullen sneller bezinken en de fijne deeltjes gaan er bovenop zitten. Door de band zal plastische klei ook meer krimpen dan grofkorrelige klei. Dit als aansluiting op de gedegen uiteenzetting van Gerard.
-
10.000 jaar, dan zal ik mezelf ook moeten invriezen.
Dat het nat is, is eigenlijk wel logisch. Toch noemde ik in de openingspost ook het woord "beendroog", omdat klei dan nog adsorptie- of poriënwater bevat, en chemisch gebonden water, en ik me afvroeg of dat ook niet iets is wat kan bevriezen. Maar dan zal het adsorptiewater maar zo'n dun laagje zijn aan de oppervlakte van het kleikristal, dat het geen zoden aan de dijk zet, en het kristalwater zal wel geen watereigenschappen hebben (het is immers chemisch gebonden) - ik heb er even een studieboek van de SBB naastgelegd.
Dan, hoe is deze vraag ontstaan. Nou, eigenlijk door een praktisch iets ging ik doordenken, ontstond er interesse, nieuwsgierigheid. En ook komt het door een antwoord van geloof ik ofwel Lucien, ofwel Michel. Eén van jullie twee heeft volgens mij ooit eens in een oudere forumvraag over bevroren klei geantwoord dat dat goed zou zijn voor de plasticiteit van de klei. Dat is me tenminste zo bijgebleven, maar het kan best zijn dat als ik het nu teruglees, er iets heel anders staat en mijn hersenen er dit van gemaakt hebben. Die zijn namelijk ook plastisch.
Maar het praktische iets is, dat ik bepaalde klei die ik in huis heb, te grof vind aanvoelen, en daarbij dat ik in de loop van het hergebruiken van de klei ook de fijne deeltjes verlies (zie ook één van de andere vragen die ik pasgeleden heb gesteld). Het is het eigen merk witte draaiklei van Keramikos. Mijn eigen zelfgedolven klei is veeeel lekkerder, en dat geldt eigenlijk ook wel voor de gekochte rivieroefenklei, als daar tenminste niet van die harde stukken in zouden zitten.
Misschien had ik het woord 'plastisch' niet moeten gebruiken, zit ik me nu af te vragen.
Dus daar komt de vraag vandaan.
Ik ga nog aandachtig doorlezen wat jullie verder geschreven hebben Gerard en Lucien.
Deze vraag is gesloten, er kunnen geen antwoorden meer aan worden toegevoegd.